درمان دیابت:
1. نگهداری گلوکز خون نزدیک به سطح طبیعی از طریق ایجاد تعادل بین رژیم غذایی یا تزریق انسولین و یا استفاده از داروهای خوراکی با در نظر گرفتن فعالیت های فیزیکی فرد.
2. کنترل چربی های خون مانند تری گلیسیرید و کلسترول در سطح طبیعی.
3. تأمین انرژی کافی برای بدست آوردن و حفظ وزن ایده آل برای بزرگسالان، تأمین رشد در کودکان و نوجوانان و کفایت تغذیه ای در زنان باردار
4. پیشگیری و درمان عوارض کوتاه مدت و بلند مدت دیابت
علاوه بر اهداف فوق، درمان شامل: کنترل وزن و حذف فاکتورهای خطر بویژه فشار خون، سیگار و کنترل ضایعات پا است.
درمان از طریق رژیم غذایی به تنهایی یا رژیم همراه با داروهای خوراکی و یا تزریق انسولین انجام می گیرد.
انواع انسولین:
Regular: انسولین رگولار یا محلول جزء انسولین های تند اثر هستند. نقطه اوج تأثیر این انسولین 3 تا 4 ساعت بعد از تزریق است. این انسولین علاوه بر اینکه در درمان بیماران دیابتی مورد استفاده قرار می گیرد، بلکه در کنترل اورژانس های دیابت هم اهمیت زیادی دارند.
N.P.H: این انسولین ها متوسط الاثر هستند. نقطه اوج تأثیر آنها 8 تا 14 ساعت بعد از تزریق است.
Ultra lent: این انسولین ها کند اثر هستند و نقطه اوج مشخصی ندارند.
نوع و دوز انسولین بستگی به:
سن، فعالیت فیزیکی و رژیم غذایی از عوامل مهم تعیین نوع و دوز انسولین می باشند. ممکن است در روز از یک یا چند بار تزریق استفاده شود. تزریق به صورت زیرپوستی است و محل هایی که برای تزریق استفاده می شود، عضله بازو، قسمت جلو ران و ناحیه شکم است.
در صورت استفاده از انسولین باید به نکات زیر توجه کنید:
* انسولین را در دمای اتاق نگهداری شود و هرگز داخل فریزر قرار داده نشود.
* قبل از تزریق انسولین، دست ها با آب گرم و صابون شسته شوند یا با الکل ضدعفونی شود.
* انسولین باید در مناطق چربی زیر پوست تزریق شود و بر اساس سرعت جذب به ترتیب شکم، پشت بازو، روی ران و باسن می باشد.
* هر بار از جای متفاوتی برای تزریق استفاده شود.
راههای تزریق انسولین:
1. استفاده از سرنگ: در موارد استفاده از سرنگ، دوز انسولین مورد نیاز بیمار از ویال انسولین توسط سرنگ کشیده می شود.
2. قلم انسولین: قلم های انسولین روشهای آسان تر تزریق انسولین نسبت به سرنگ های انسولین هستند. با چرخاندن انتهای قلم میزان مورد نیاز دوز انسولین برای تزریق آماده می شود. این روش درد کمتری به هنگام تزریق ایجاد می کند.
3. پمپ انسولین: در این روش با قراردادن کاتتر در ناحیه شکم، ست تزریق از محل کاتتر به پمپ انسولین متصل می شود و انسولین موجود در کارتریج پمپ انسولین به تناوب از طریق ست تزریق وارد بدن می شود.
نکته مهمی که در تمام روشهای درمان و تزریق انسولین وجود دارد اندازه گیری قند خون توسط خود شخص (SMBG) است که بیشترین و موثرترین عامل در کنترل قند خون می باشد.
داروهای خوراکی کاهش دهنده قند خون:
داروهای خوراکی کاهنده قند خون در کنار رژیم غذایی و برای درمان دیابت نوع 2 مورد استفاده قرار می گیرد. دوز این دارو با رژیم غذایی می تواند برای شخص متغیر باشد.
* در دیابت بارداری به هیچ عنوان از داروهای خوراکی استفاده نمی شود. کاهش قند خون در این دوران به کمک انسولین و تحت نظارت پزشک متخصص انجام می شود.
* استفاده از الکل اثر کاهش قند خون داروهای خوراکی را تشدید می کند.
شرایط اضطراری در دیابت:
1. بیماری: معمولا در طی بیماری های عفونی و تب دار، قند خون از کنترل خارج می شود. بنابراین انسولین مورد نیاز افزایش پیدا می کند. زیرا استرس افزایش پیدا می کند و افزایش گلوکاگون هم وجود دارد. قند خون و قند موجود در ادرار مرتبا باید در این بیماران اندازه گیری شود.
2. جراحی: جراحی در بیماران دیابتی نسبت به بیماران غیر دیابتی خطر بیشتری ندارد ولی عوارض جراحی در این بیماران خطرناک است.
در بیماران دیابتی که نیاز به جراحی دارند، مراقبت های قبل از جراحی لازم است. از جمله کنترل هایپرگلایسمی. بیمارانی که از قرص های کاهنده قند خون استفاده می کنند تا روز عمل می توانند از این داروهای خوراکی استفاده کنند. در روز عمل دارو های خوراکی قطع می شود و به جای آن از انسولین رگولار به صورت تزریق داخل وریدی استفاده می شود.
بیماران دیابتی بعد از جراحی نیاز به مراقبت بیشتری دارند. بعد از جراحی مقدار انسولین تزریقی به تدریج کم می شود و به شرایط قبل از عمل می رسد. قند خون و ادرار هر 4 تا 6 ساعت یکبار بایستی چک شود. بالا بودن قند خون بعد از جراحی می تواند منجر به عفونت در بیمار شود.
